TÜRK KAMU YÖNETİMİ DERGİSİ

Yerel Yönetimlerin Çocuklara Yönelik Hizmetleri: Çocuk Ombudsmanı İçin Bir Model Önerisi

Arzu YILDIRIM — 2024-07-02

Kentsel politikaların belirlenmesi aşamasında bütün paydaşların düşünülmesi önemlidir. Ülkelerin geleceğini belirleyecek olan çocuklar kentin önemli paydaşlarındandır. Çocukların diğer bireylerden farklı tutularak, zihinsel, psikolojik, sosyal ve kültürel bakımdan gelişimlerini sağlıklı bir şekilde tamamlamaları bir nebze kentsel politikaları düzenleyen yerel otoritelere bağlı olduğu söylenebilir. Bu maksatla çalışmada kentsel politikaların çocuklara yönelik gerçekleştirilen düzenlemeler incelenmiştir. Bu nedenle dünyadan bazı ülkelerden örnekler ve Türkiye’de yerel yönetimlerin çocuklara yönelik sunduğu hizmetler değerlendirilmiştir. Çocukların kentsel ortamda daha fazla görünürlüğünü artırmak için yerel düzeyde sunulacak hizmetlere yönelik çocuk ombudsmanlığına yönelik model önerisi sunulmuştur. Araştırmada, çocuklara yönelik sadece yerel birimler tarafından değil ülkede hizmet veren bütün kamu kurum ve kuruluşlarının çocukları bir paydaş olarak kabul etmeleri gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Ülkeler kapsamında değerlendirildiğinde daha çok aileye dönük politikaların öne çıktığı görülmüştür. Dünya genelinde ihmal ve istismara maruz kalan çocuk sayısındaki artışlar da göz önünde bulundurulursa, çocuklara daha yaşanabilir bir hayat bırakabilmek için birlikte hareket etmenin önemli olduğu sonucuna varılmıştır.

Siyasal ve Yönetsel Katılım Açısından Belediyeler: Kahramanmaraş İli Örneği

İnci GÖKSAL — 2024-06-30

Sanayileşme ile birlikte kent nüfuslarının hızlı bir şekilde artması sonucu kentsel hizmetlerin sunumu için yeni örgütlenmelere ihtiyaç duyulmuştur. Kentsel hizmetlerin daha etkin ve verimli sunulabilmesi için hizmete en yakın birim olan belediyelerce sunulması gerekmektedir. Belediyeler sadece hizmeti daha etkin ve verimli sunan birimler değillerdir. Bunun yanında halka en yakın yönetim birimi olduklarından siyasal ve yönetsel katılımın etkin bir şekilde sağlandığı kamu kurumlarıdır. Belediyelerde katılımın etkin olması ülkede yerel demokrasinin gelişimine olumlu katkı yapar. Yerel demokrasinin gelişmesi ile birlikte ulusal demokraside gelişir. Siyasal ve yönetsel katılımı artırmanın yolu temsili demokrasi araçları yerine yeni demokrasi modellerinden yararlanmaktan geçer. Bu çalışma ile Kahramanmaraş ili özelinde belediyelerin siyasal ve yönetsel katılımı ne düzeyde gerçekleştiği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırmada belediyelerin siyasal ve yönetsel katılım algı düzeyleri ölçülecektir. Çalışmanın kuramsal çerçevesi literatürden elde edilen yerli ve yabancı kaynaklardan elde edilen birincil ve ikincil verilerden faydalanılarak oluşturulacaktır. Kuramsal çerçeve kapsamında ortaya konan teori ile Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi ve İlçe Belediyelerinin stratejik planlarındaki siyasal ve yönetsel katılım yaklaşımını tespit etmek üzere içerik analizi yöntemi uygulanmıştır.

Avrupa Güç Dengesine Karar Alıcıların Etkisi Bakımından Bismarck ve II. Wilhelm'in Karşılaştırılması

Ertuğrul Gazi KEFİNSİZ — 2024-06-30

yüzyılın ikinci yarısından itibaren Alman dış politikasında Bismarck etkisi görülmüştür. “Kan ve Demir” politikasını “realpolitik” siyaseti ile geliştirerek Avrupa’da dengeyi sağlamaya çalışmıştır. II. Wilhelm imparator olduktan sonra Bismarck’ın aksine saldırgan ve yayılmacı bir politika benimsemiştir. II. Wilhelm’in benimsediği bu politika Avrupa güç dengesini etkilemiş ve Avrupa siyasetinde çatışmanın önünü aşmıştır. Bu çalışmanın amacı Alman dış politika yapıcılarının Avrupa güç dengesine etkilerinin karşılaştırılmasını amaçlamaktadır. Politikada karar alıcıların kararlarını etkileyen siyasi, ekonomik ve sosyal nedenleri olduğu gibi aldıkları kararların da sonuçları da söz konusudur. Bu araştırmada veri analizi ve karşılaştırmalı tarihsel analiz yöntemi kullanılarak ele alınan çalışma 1848-1891 yıllarının yöneticilerinin kararlarını ve sonuçlarının etkilerini incelemektedir. Bismarck ve II. Wilhelm’in karakterlerini, fikirlerini, maruz kaldıkları iç ve dış siyasi etkenleri göz önünde bulundurarak politik karar alışlarındaki farklar elde edilen bulgular ve literatür kapsamında tartışılmıştır.

Çevresel Göçü Yönetişim Yaklaşımı Kapsamında Değerlendirmek

Sadegül DURGUN — 2024-06-30

İnsanların göç etme davranışında pek çok faktör etkili olmaktadır. Sosyal ve ekonomik nedenlerle göç etme en sık karşılaşılanıdır. Bunlara ek olarak insanların göçünü iklim ısınması, toprak kısırlığı, yağış anomalileri gibi çevresel parametreler de etkilemektedir. Bu parametrelerle göç, çevresel göç olarak ifade edilmektedir. Çevresel göç, kişilerin yaşamlarını ve hayat standartlarını olumsuz yönde etkileyen, bireyleri geçici veya kalıcı olarak yurt içinde veya yurt dışında hareket halinde olmaya sevk eden ya da zorlayan ani ve aşamalı çevresel değişiklikler nedeniyle yapılan göçtür. Günümüzdeki göçlerin pek çoğu aynı zamanda çevresel göçler de hem göç eden bireyleri hem gittikleri yerdeki kişileri hem de kaynak, hedef ve transit ülkeleri etkilemektedir. Bundan dolayı bu göçler ve ortaya çıkardıkları sorunlarla tek bir bireyin, toplumun, kurumun ya da devletin baş edebilmesi mümkün değildir. Bu nedenle iş birliği ve koordinasyona ihtiyaç duyulmaktadır. Bu hususta yönetişim yaklaşımı etkili olmaktadır. Çalışmada çevresel göçlerde yönetişim yaklaşımının yani çevresel göç yönetişiminin önemi ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Kentsel Çevre Sorunlarının Çözümlenmesinde Büyükşehir Belediyelerinin Sorumlulukları Rolleri ve Etkinliği: İzmir, Adana, Kayseri, Diyarbakır ve Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyeleri İle İlgili Bir Araştırma

Hüseyin ÇİFTÇİOĞLU — 2024-06-30

Bu çalışmada, kentsel çevre sorunlarının çözümlenmesinde büyükşehir belediyelerinin önemi, sorumlulukları ve pratikte büyükşehir belediyelerinin çevre sorunlarının çözümünde niçin daha etkili olamadıkları ve yetersiz kaldıkları irdelenmiştir. Büyükşehir Belediyelerinin, 5216 Sayılı Kanun ve özellikle 6360 Sayılı Kanun sonrası, çevrenin korunmasına yönelik öngörülen görev ve sorumluluklarını yerine getirip getiremedikleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu noktada, etkin olmalarının önündeki engellerin neler oldukları alan araştırmasına dayalı olarak, İzmir, Adana, Kayseri, Diyarbakır ve Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyeleri bağlamında irdelenmeye çalışılmıştır. Anket sorularının değerlendirilmesinde ortalama, frekans, faktör analizi, Pearson Korelasyon Analizi, Kruskall Wallis Testi, T testi, yüzde alma gibi metotlardan yararlanılmış ve anlamlılık p<0.05 ve p<0,01 düzeylerinde değerlendirilmiştir. Veri analiz sürecinde SPSS programından faydalanılmıştır. Çalışmanın sonunda büyükşehir belediyelerinin kentsel çevre sorunlarının çözülmesinde pratikte etkin olmalarının önünde, ilk olarak özellikle mali engellerin yani maddi yetersizliklerin bulunduğu hususu tespit edilmiştir. Diğer taraftan, Türkiye'nin üniter yapısının bir sonucu olarak merkeziyetçi yönetim anlayışının da büyükşehir belediyelerini ve genel anlamda yerel yönetimleri kısıtlayıcı bir etkiye sahip olduğu neticesine varılmıştır. Çalışma sonunda elde edilen bulguların araştırmacılara ve yerel yöneticilere katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Osmanlı Klasik Çağında Şikâyet (Yakınma) Kültürü ve Kurumları

Kadir Caner DOĞAN — 2024-06-30

Osmanlı Devleti, kuruluş sürecinde idari, siyasi ve adli çok sayıda kurumu kendinden önceki Türk-İslam devleti geleneklerinden edinmiştir. Ancak şikâyet kurumlarının doğrudan bu gelenekten alınması yeğlenmemiş ve bir bunun için çok daha kapsamlı bir mekanizma meydana getirilmiştir. Osmanlı Devleti’nde adaletin sağlanması maksadıyla tebaaya şikâyet hakkının verilmesi ve bürokraside bu hakkın kullanılması şikâyet kültürünü oluşturmuş ve toplumsal düzeyde bu hakkın etkin kullanılmasının önü açılmıştır. Şikâyet kültürünün referans noktası ise Osmanlı Devleti’nin hukuk devleti olma anlayışı olmuştur. Bundan hareketle çalışmada öncelikli olarak Osmanlı Devleti’nin klasik dönemine, önceki dönemlerde şikâyet hakkının nasıl kullanıldığına ve klasik dönem şikâyet kurumlarına değinilmiştir. Bunun akabinde şikâyet kurumları ile bürokrasi ayağı incelenmiş ve toplumun bu hakkı ne derece etkin kullandığı irdelenmiştir. Çalışmada ortaya konulması gereken içerik olarak toplumsal davranış şekli ele alınmış, toplum ve şikâyet kültürünün etkin yaşandığı dönemlerde hangi şikâyet mercilerinde hangi davaların incelendiği ortaya koyulmuştur. Bu bağlamda Osmanlı Devleti’nin klasik dönem şikâyet kurumlarının nasıl işlediği, halkın şikâyetlerini hangi koşullar altında nerelere iletebildiği ve şikâyet kurumlarının en önemlisi olan Divan-ı Hümayu’nun yapısal ve işlevsel yönleri esas alınarak değerlendirilmiştir. Klasik dönem şikâyet kurumlarının yapısı, faaliyetleri vb. değerlendirmeleri, belirli ilke ve argümanlar üzerinden analiz edilmiştir.

Dış Politikada Yeni Bir Aktör Olarak Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu: ABD Ulusal Güvenlik Konseyi ile Bir Karşılaştırma

Ahmet TUNÇ — 2024-06-30

Güncel kamu politikası literatüründe üzerinde en sık durulan konulardan birisi politika yapımının nasıl olacağı ve sürece katılan aktörlerin kimler olacağıdır. Bu aşamada söz konusu güvenlik ve dış politika olduğunda konunun daha bilimsel ve teknik bilgiye sahip tecrübeli kişilerin eliyle yürütülmesi elzemdir. Böylesi bir gereklilikten hareketle bu çalışmanın amacı siyasi hayatımızda yeni bir kurum olan Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu ile ABD’deki Ulusal Güvenlik Konseyi’ni kamu politikaları bağlamında karşılaştırmalı olarak ele almaktır. Özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrasında kurulan ve Soğuk Savaş sırasında ve sonrasında faaliyetlerine devam eden Ulusal Güvenlik Konseyi hem dış politikada gösterdiği performans ile hem de bu alanda kurulmuş ilk kurum olması nedeniyle birçok ülkeye örnek teşkil etmektedir. Ayrıca Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu’nun hem yeni kurulmuş olması hem de 2018 yılında faaliyete geçen yeni hükümet sistemiyle birlikte ele alındığında yeni hükümet sistemiyle nasıl işleyeceği ve son olarak tüm dünyaya bu konuda örnek teşkil eden ABD’deki Ulusal Güvenlik Konseyi’nden farklarının ne olduğu irdelenecektir.