Nefret Söylemi Bağlamında Haber Manipülasyonlarının Basın Etik İlkelerine Göre Değerlendirilmesi
Anahtar Kelimeler:
Nefret Söylemi, Haber, Manipülasyon Basın Etiği.Özet
Demokratik toplumlarda ifade özgürlüğü olarak değerlendirilen fikrini açıklama hürriyeti zaman zaman başkalarının yaşam şekillerini, inançlarını, fikirlerini kınamak, çatışmacı bir şekilde eleştirmek ve nefret içeren söylemler geliştirmek maksadıyla kullanılmaktadır. Dolayısyla İfade özgürlüğü ile nefret söylemi arasındaki fark giderek yok olmaktadır. Nefret söylemi toplumun beraber yaşam pratiklerine, eşitlik adalet gibi kavramlarının da ihlalini beraberinde getirmektedir. Özellikle gelişen teknoloji ile daha fazla insana ulaşma imkanı sağlayan kitle iletişim araçları ile bu söylemler daha geniş kitlelere ulaşmaktadır. Yapılan yayınlar ve haberler güç odaklarının ya da gücü ele geçirmek isteyenlerin manipülasyonuna uğratılmakta ve toplumun huzurunu bozabilecek nefret söylemlerine dönüşmektedir. Aynı zamanda ideolojik söylemler geliştirilerek, haberlerin içeriği belli bir görüş bağlamında sunulmaktadır. Böylelikle haberler değerli bilgi durumundan uzaklaşıp kışkırtıcı bir özellik taşımaktadırlar. Bu durum da hem basın etik ilkelerine hem de bir habercinin sahip olması gereken davranışlara uymamaktadır. Bu çalışmada da nefret söylemi bağlamında haber manipülasyonunun, basın etik ilkeleri üzerinden değerlendirilmesi yapılmaktadır.
İndirmeler
Referanslar
Akdal. T., Haberciliğin Etik Kodları Bağlamında Gazetecilerin Polis Adliye Haberlerine ve Haber Öznelerine Bakışıyla İlgili Bir Derinlemesine Mülakat Çalışması, Ulakbilge, 2017, Cilt 5, 18 (5),
Atan, A., Uçan, B., Renkçi, T., (2017). Çağdaş Sanat ve Tasarımda Manipülasyon Etkileri, Sanat Tasarım ve Manipülasyon Sempozyumu, ss.65-70.
Avcıoğlu, N, 2010. Ulusal Basında Nefret Suçları:10 Yıl, 10 Örnek. Sosyal Değişim Derneği
Çınar, M. F. (2019). Kuvvetler Ayrılığı İlkesi ve Anayasa Mahkemesinin Yorumu (Karşılaştırmalı Anayasa İncelemesi) . IBAD Sosyal Bilimler Dergisi , (5) , 89-100 .
Demir, V . (2006). Medya Etiği ve Özdenetim Bağlamında Yerel Medyayla İlgili Basın Konseyi Kararlarının Değerlendirilmesi. Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Araştırma Dergisi , (7) , 64-81
Demir, G. Y. (2011). “Medya,” “Ve” Etik”: Bir Oksimoron Analizi, Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (21) , 243-253.
Dondurucu, Z. B. & Uluçay, A. P. (2015). The hate speech in new media environments: The analysis of videos which include hate speech for gay people. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1 (3) , 875-902 .
Erdoğan, İ., (2006). Medya ve Etik: Eleştirel Bir Giriş, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 0(23), 1 – 26
Gezgin, S., (2001). Medya ve Demokrasi, İstanbul Üniversitesi Dergisi, ss.1-52.
Güler, M., (2018) Bir manipülasyon aracı olarak rızanın imalatı. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 3(5): 75-101.
Güngör, N., (2011). İletişimde Kuram ve Yaklaşımlar, Siyasal Kitabevi, Ankara.
Heywood, A., (2021). Siyaset, Çev: Doç Dr. Fahri Bakırcı, TED Matbaacılık, Ankara.
İğdelipınar, N., (2013). Çalışanların İş Tatmin Düzeylerine Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışlarının Etkisi, Yüksek Lisan Tezi.
Kahraman, L., /Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 4(2014) 38-61
Kellner, D., (2011). Murdoch Medya İmparatorluğu, Etik ve Demokrasi: Bazı Eleştirel Düşünceler, İş Ahlakı Dergisi, 4(8), s. 75-89.
Korkmaz, A. (2014). Etik Bağlamda Haber Fotoğrafçılığının Manipülasyon Ve Propaganda Aracı Olarak Kullanılmasının Değerlendirilmesi . Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 2 (4).
Küçüközyiğit, U., Teknolojiyle hızlanan haber akışı ve bir haber değeri unsuru olarak güncelliğin dönüşümü Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi (AKAR), 2016 Kabul tarihi: 06.04.2016 Cilt 1, Sayı 1, 86-95.
Olcay, A., Özkan, B., Güçebeler, M., (2018). Konaklama ve Seyahat İşletmelerinde Yaşanan Etik Sorunlar Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme1 Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(0), 1 – 11.
Ozulu, S. (2014). Nefret Söyleminin Engellenmesinde Siyaset Kurumu . Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4 (7) , 15-29 .
Sakin, S. (2016). SERMAYE PİYASASINDA MANİPÜLASYON SUÇU . International Journal of Legal Progress , 2 (1) , 31-77 .
Şimşek, M. (2001). Medya etiği. Marmara İletişim Dergisi, 11(11), 291-310.
Taş, E. (2017). YENİ MEDYADA NEFRET SÖYLEMİ . Yeni Medya Elektronik Dergisi , 1 (1) , 60-71 .
Tekke, A., , Lale, A., ( 2021) . "Sosyal Medyada Etik, Bilgi Manipülasyonu ve Siber Güvenlik". Akademik İncelemeler Dergisi 16 / 2 44-62 .
Tokgöz, O., (1981), Temel Gazetecilik, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, Ankara.
Vardal, Z. B. (2016). Nefret Söylemi ve Yeni Medya . Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi , 2 (1) , 132-156
Yapar Gönenç, A. (2012). MEDYA VE HABER . İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi | Istanbul University Faculty of Communication Journal , 0 (14) ,
Yılmaz, H. (2018). İnsan İlişkilerinde Manipülasyon Ölçeği . MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi , 7 (4) , 0-0 .
Yurdagül, Y. & Yüksel, H. (2012). Gazeteciliğin Dönüşümü: Yeni Medyaya Entegrasyon Sürecinde Değişen Habercilik Pratikleri . Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi , (18) , 140-161 .
Weber, A., (2009). Nefret Söylemi El Kitabı, Avrupa Konseyi Yayınları
Wikipedia(a), (2022), https://tr.wikipedia.org/wiki/Yeni_Akit Erişim Tarihi 24.04.2022.
Wikipedia(b), (2022), https://tr.wikipedia.org/wiki/Cumhuriyet_(gazete) Erişim Tarihi 24.04.2022.
Wikipedia(c), (2022), https://tr.wikipedia.org/wiki/Sabah_(gazete) “Erişim Tarihi 24.04.2022.
Wikipedia(d), (2022), https://tr.wikipedia.org/wiki/S%C3%B6zc%C3%BC_(gazete) Erişim Tarihi: 24.04.2021.
https://bik.gov.tr/kurumsal/basin-ahlak-esaslari/
https://www.basinkonseyi.org.tr/basin-meslek-ilkeleleri/
https://europeanjournalists.org/about-efj/rules/
(a) 5187 Sayılı Basın Kanunu.
